مقدمه:
کم شنوایی ناگهانی (Sudden Deafness) یا کری ناگهانی، یک کاهش ناگهانی شنوایی است که معمولاً در یک گوش اتفاق میافتد و ممکن است در عرض چند ساعت یا چند روز رخ دهد. این عارضه یک وضعیت اورژانسی پزشکی محسوب میشود و نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد. در این مقاله، به بررسی جامع علل، علائم، روشهای تشخیص، گزینههای درمانی و پیش آگهی این بیماری میپردازیم.
تعریف و اپیدمیولوژی:
کم شنوایی ناگهانی به کاهش شنوایی حسی-عصبی ناگهانی (SSNHL) با شدت حداقل ۳۰ دسیبل در سه فرکانس متوالی طی ۷۲ ساعت یا کمتر تعریف میشود. این بیماری سالانه حدود ۵ تا ۲۰ نفر از هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر را تحت تأثیر قرار میدهد و معمولاً در افراد ۴۰ تا ۶۰ ساله شایعتر است. با این حال، ممکن است در هر سنی رخ دهد.
علل و عوامل خطر:
علت دقیق کم شنوایی ناگهانی در ۹۰% موارد ناشناخته است (ایدیوپاتیک)، اما برخی عوامل احتمالی عبارتند از:
۱. علل عفونی
- عفونتهای ویروسی (مانند اوریون، هرپس سیمپلکس، آنفولانزا)
- عفونتهای باکتریایی (مانند مننژیت یا سیفلیس)
۲. اختلالات عروقی
- کاهش جریان خون به حلزون گوش (مانند لخته خون یا اسپاسم عروقی)
۳. بیماریهای خودایمنی
- بیماریهایی مانند لوپوس یا سندرم کوگان که ممکن است گوش داخلی را تحت تأثیر قرار دهند.
۴. تروما و آسیب های فیزیکی
- ضربه به سر، تغییرات ناگهانی فشار هوا (باروتروما)، یا آسیب ناشی از صدای بلند.
۵. تومورها
- تومور عصب شنوایی (آکوستیک نوروما) میتواند باعث کاهش شنوایی ناگهانی شود.
۶. داروها و سموم
- داروهای اتوتوکسیک مانند برخی آنتی بیوتیک ها (جنتامایسین) یا داروهای شیمی درمانی.
۷. عوامل روانی و استرس
- استرس شدید ممکن است در برخی موارد نقش داشته باشد.
علائم و نشانه ها:
- کاهش شنوایی ناگهانی (معمولاً یکطرفه)
- وزوز گوش (تینیتوس)
- احساس پُری یا فشار در گوش
- سرگیجه یا عدم تعادل (در ۴۰% موارد)
- تهوع یا استفراغ (در صورت همراهی با سرگیجه)
تشخیص:
تشخیص کم شنوایی ناگهانی نیاز به ارزیابی سریع دارد و شامل موارد زیر است:
۱. تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی
- بررسی سابقه عفونتها، تروما، یا مصرف داروهای اتوتوکسیک.
۲. تستهای شنوایی (ادیومتری)
- تست ادیومتری تن خالص (PTA) برای ارزیابی میزان کاهش شنوایی.
- تست گفتار برای بررسی درک کلمات.
۳. تصویربرداری
- MRI با کنتراست برای رد تومور عصب شنوایی.
- CT اسکن در موارد خاص.
۴. آزمایشهای خون
- بررسی عفونتها (مانند HIV یا سیفلیس) و بیماریهای خودایمنی.
درمان:
درمان باید در اسرع وقت (ترجیحاً در عرض ۴۸ تا ۷۲ ساعت) آغاز شود. گزینه های درمانی شامل:
۱. کورتیکواستروئیدها (خط اول درمان)
- به صورت خوراکی یا تزریق به گوش
۲. داروهای ضدویروسی
- در مواردی که عفونت ویروسی مشکوک است.
۳. درمانهای حمایتی
- استراحت و کاهش استرس
- پرهیز از نویز و سیگار
۴. اکسیژن درمانی
- در برخی موارد برای بهبود جریان خون به گوش داخلی استفاده میشود.
۵. درمان بیماری های زمینه ای
- اگر علت مشخصی مانند عفونت یا بیماری خودایمنی وجود داشته باشد.
پیش آگهی و بهبودی:
- حدود ۳۲ تا ۶۵% بیماران به طور خودبه خود بهبود مییابند.
- اگر درمان زودرس شروع شود، شانس بهبودی افزایش مییابد.
- بیماران با سرگیجه شدید یا کاهش شنوایی عمیق پیش آگهی بدتری دارند.
- در ۱۰-۱۵% موارد، کاهش شنوایی دائمی میشود.
جلوگیری و توصیه ها:
- اجتناب از صدای بلند و استفاده از محافظ گوش در محیط های پرسر و صدا.
- کنترل بیماریهای زمینه ای مانند فشار خون و دیابت.
- مراجعه فوری به پزشک در صورت کاهش ناگهانی شنوایی.
نتیجه گیری:
کم شنوایی ناگهانی یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به اقدام سریع پزشکی دارد. اگرچه علت آن اغلب ناشناخته است، درمان با کورتیکواستروئیدها میتواند شانس بهبودی را افزایش دهد. تشخیص زودهنگام و پیگیری منظم شنوایی برای جلوگیری از عوارض طولانی مدت ضروری است. در صورت تجربه هرگونه کاهش ناگهانی شنوایی، مراجعه فوری به متخصص گوش و حلق و بینی توصیه میشود.
دیدگاه خود را بنویسید